بهمبری

به یاد اوستا دختر*

درنگ درنگ...
ساعتˇ زنگˇ صدا مره خابˇ جا بپرستم.
هوا دم بۊکۊده ؤ شرجی بۊ. واى مره دیرأبؤسته. واستى می پسره ببؤرده بیم کلاسˇ زبان. تابستان بامؤ واستى زاکانˇ اؤقاتˇ فراغته پۊرأکۊدن. ناشتایى‌ئه آماده بۊکۊدم ؤ تۊنداتۊند روانه’ بؤستم آموزشگاهˇ ره.
آمۊزشگاهˇ مؤدیر، ایته می قدیمی دۊسته. وقتی فارسیم، حال ؤ احوالˇ پسی مره بۊگؤفته بیشناوستی پریرۊز خیابانˇ مین خاستید ایتا طفلˇ معصومأ بۊدؤزدید؟ بۊگؤفتم: نأ. خبر نارم. بۊگؤفت: زاىˇ مار به موقع فارسه وگرنه معلۊم نبۊ چۊجۊر فاجعه خأستی اتفاق دکفه؟
اۊ دبستانی کؤر، مائده یاد دکفتم کی أویرأبؤ ؤ اۊنˇ جا هیچ خبری نۊبؤسته. می دۊستˇ جا خؤداحافظى بۊکۊدم ؤ ایپچه چکˇچی هئنˇ پسی واگردستم به خانه ؤ غذا چاکۊدنه مشغۊل بۊبؤستم.
ظهرˇ دم کی خاستم بشم می پسرˇ دۊمبال، می دتر کی تازه خابˇ جه ویرشته بۊ مره بۊگؤفت: مامان یادت نره برام کاغذA4 بخرى امروز کلاس نقاشى دارم.
بۊگؤفتم "چشم" ؤ بۊشؤم. أ وضع ؤ اوضاعˇ مره نیشه زاکانأ تنهایى جایى اۊسئه کۊدن. واستى أشانه چارچشمى پاستن. وقتى واگردستم خانه، می دتر بۊگؤفته که می مار زنگ بزئه ؤ بۊگؤفته بۊ عصری بیشیم پیاده‌روی. از وقتى باشگاهانˇ شهریه گران بۊبؤسته پیاده‌روی به‌صرفه‌تره!
ناهار آماده بۊکۊدم ؤ بعد چایی ؤ میوه باوردم ؤ ظرفانأ بۊشؤستم. خاستم ایپچه استراحت بۊکۊنم. هنۊز می چۊمان خؤب دنوسته بۊم که تلفؤن زنگ بۊخورده. می خالادؤختر بۊ. زنˇ خؤب ؤ بساز ؤ مهربانیه ولی أنˇ بخت شۊر بۊ. تازگى بفأمسته بۊ کی أنˇ مرد معتاده. خیلى حقˇسعى بۊکۊد أنه ترکأ ده امما نۊبؤسته. أن بندهٔ خۊدایم دئه أنˇ طاقت طاقأبؤسته، خاسته کی جۊدا ببه. می دیل بیگیفت. ایتا جا بخانده بۊم کی یک سومˇ می شهرˇ مردۊم معتادیدی. جوانانی کی بیکاری ؤ بی امکاناتی ؤ ناآگاهی جا معتاد بیدی… خیلى دردناک بۊ.
آماده’ بؤستم کی بشم می مارˇ أمره پیاده‌روی. می مار بۊگؤفته بشیم تا ساحل، بۊگؤفتم چشم ؤ رادکفتیم ساحلˇ طرف.
همه تا راهان کی ساحله فأرسید دوستئید! به سختی ایتا راه پیدا کۊنیم ؤ فأرسیم ساحله. دۊ تا أمی همساده’نم اؤیه ایسأبید. وقتی فأرسئید أمی ورجا، حال ؤ احوالˇ پسی بۊگؤفتید: خبر دأریدی چن رۊز پیش چن تا جوانˇ مۊسافر دریا مئن غرقأبؤستیدی؟
بۊگؤفتم: مگه غریق نجات نئسأبۊ؟
بۊگؤفت: نأ. پارسال خرداد ماه ایسأبید ولی چۊن أشأنˇ حقۊق پرداخت نۊبؤسته، ایمسال هنۊز نامؤیدی.
می فکر مشغول بۊبؤست. ایته بندر أن همه قشنگی ؤ مواهبˇ خؤدادادی أمره، چره وا أتؤ ببه؟ می شهر امکاناتˇ کمی ؤ مسۊلانˇ بیتوجهی جا رنج کشه. ایته شهر کی زناکانˇ فراغت ؤ تفریح ؤ ورزشˇ ره هی تا جاجیگا نأره. وا أنˇ داده فأرسئن… می شهرˇ داد...

_* زنده یاد سرور حسین دوست ملقب به اوستا دختر، کارگر شریف و زحمتکشی بود که سال‌ها قبل در خیابان سپه بندر انزلی کفاشی می‌کرد. در سال‌های اخیر، زنان سرپرست خانواده به مراتب بیشتر شده‌اند.

پ.ن: این یادداشت برای نخستین بار در شمارۀ ۳و۴ ماهنامۀ گیلانˇاؤجا منتشر شده.
برای اطلاع از چگونگی خواندن و نوشتن با رسم‌الخط گیلکیاینجا را ببینید.
برگردان فارسی این یادداشت در ادامه مطلب 👇 آمده است.

باصدای زنگ ساعت از خواب پریدم.
هوا دم کرده و شرجی بود. وای دیرم شده باید پسرم رو به کلاس زبان می‌بردم. تابستون اومده و باید اوقات فراغت بچه‌ها رو پر کرد.
صبحانه رو آماده کردم و با عجله راهی آموزشگاه شدم؛ مدیر آموزشگاه از دوستان قدیمی منه. وقتی رسیدم بعد از سلام و احوالپرسی بهم گفت: شنیدی پریروز تو خیابون میخواستن یه طفل معصوم رو بدزدن؟ گفتم: نه خبر ندارم! گفت: مادر بچه به موقع رسید وگرنه معلوم نبودچه فاجعه‌ایی اتفاق می‌افتاد؟
یاد اون دختر بچۀ دبستانی، مائده افتادم که گم شد و هیچ خبری ازش نشد. از دوستم خداحافظی کردم و بعد از خرید برگشتم خونه و مشغول تهیۀ ناهار شدم. نزدیک ظهر که می‌خواستم دنبال پسرم برم، دخترم که تازه از خواب بیدار شده بود بهم گفت: مامان یادت نره برام کاغذ A4 بخری امروز کلاس نقاشی دارم.
گفتم چشم. تو این اوضاع و احوال نمیشه بچه‌ها رو تنهایی جایی فرستاد. باید خیلی مراقبشون بود.   وقتی به خونه برگشتم، دخترم بهم گفت که مادرم زنگ زده و گفته عصری بریم پیاده روی.
از وقتی شهریۀ باشگاه‌ها گرون شده پیاده روی به صرفه تره. ناهار رو آماده کردم بعد چای و میوه آوردم و ظرفها رو شستم. و خواستم کمی استراحت کنم. هنوز چشم‌هامو خوب نبسته بودم که تلفن زنگ خورد. دختر خاله‌ام بود.
زن خوب ومهربون و صبوریه ولی بختش سیاه بود. تازگی فهمیده بود که شوهرش معتاده. خیلی تلاش کرد تا ترکش بده اما موفق نشده بود. این بنده خدا هم طاقتش طاق شده بود و می‌خواست از شوهرش جدا بشه. دلم گرفت. یه جایی خونده بودم که یک سوم مردم شهرم معتاد هستن. جوان‌هایی که ازسر بیکاری و بی امکاناتی و نا آگاهی رو به اعتیاد می‌آرن... خیلی دردناکه.
 حاضر شدم که به همراه مادرم بریم پیاده روی. مادرم گفت: تا ساحل بریم؟ گفتم: چشم، و به سمت ساحل راه افتادیم. همۀ راه‌های منتهی به ساحل رو بسته بودن به سختی راهی پیدا کردیم و به ساحل رسیدیم و اونجا دو تا از همسایه‌ها رو دیدیم بعد از حال و احوال پرسیدن شنیدین چند روزپیش چند تا مسافر جوان تو دریا غرق شدن؟ گفتم نه مگه غریق نجات نبود؟ گفت نه پارسال از خرداد ماه بودن و لی چون حقوقشون رو ندادن امسال نیومدن.
فکرم مشغول شد این بندر زیبا با این همه مواهب خدادادی چرا باید وضعش اینطوری باشه؟ شهر من از کمبود امکانات و بی توجهی مسؤلین زجر می‌کشه. شهری که برای اوقات فراغت و تفریح و ورزش زنانش جای مناسبی نداره باید به دادش رسید... به داد شهرم.