بهمبری

اگر بتوانیم حرکت زنان ایرانی به سمت پیشرفت و برابری با مردان را یکپارچه در نظر بگیریم و جنبش فمینیستی نامگذاری کنیم، نقش زنان محلی ایران در این حرکت کمرنگ است و یا دست‌کم طنین صدای آن بلند نیست. شنیده نشدن زن روستایی کلیت حرکت را به خطا می برد، زیرا در ایران ده‌ها هزار روستا وجود دارد و حتی اگر بسیاری از آنها کم جمعیت یا خالی از سکنه شده باشند نیز مهاجرانی که از روستا به شهر‌-اغلب حاشیه شهرهای بزرگ- کوچ کرده‌اند همچنان از نظر فرهنگی و حتی اقتصادی مانند گذشته خود زندگی می کنند.

با کنار گذاشتن این زنان از تلاش‌های برابری خواهانه جامعه نتیجه مثبت عملی حاصل نخواهد شد. در ادامه گوشه‌ای از جایگاه و مشکلات زنان روستایی ایران را با اعظم بهرامی، محقق و پژوهشگر ساکن تورین ایتالیا به بحث گذاشته‌ایم که می خوانید.

از خانم بهرامی به عنوان اولین سوال می پرسیم؛ زنان روستایی خواسته‌های حداقلی دارند یا شناخت کنشگران از آنها کم است و یا با مطالبات مدرن زنان طبقه متوسط شهری ناسازگارند که صدایشان کمتر شنیده می شود؟

فارغ از جنسیت، در ایران به جامعه روستایی توجه کافی صورت نمی گیرد. در چند دهه گذشته از جمعیت روستایی کشور پنجاه درصد کاسته شده. وقتی از زنان روستایی و عشایر حرف می زنیم، در واقع با یک تبعیض مضاعف روبرو هستیم. گروه اقلیت و تحت فشار جمعیتی که علاوه بر این به عنوان جنسیت دوم با محدودیت‌های جغرافیایی و فرهنگی هم دست به گریبان است. این زنان نماینده‌ای ندارند و دهیاری‌ها -که از دوران محمد خاتمی شروع به کار کرد- هم نتوانست صدای این زنان را به گوش مسئولان و جامعه برساند.

آیا مهاجرت از روستا به شهر مطالبات این زنان را تغییر داده و در شنیده نشدن صدایشان موثر بوده است؟

این زنان مطالبات مشخصی دارند که شنیده نشده و علاوه بر دلایلی که اشاره کردم، بدنه اصلی جنبش زنان ایران نیز به این موضوع نپرداخته است.

عمده مطالبات زنان روستایی ایران چیست؟

استقلال اقتصادی، سلامت، امکان توانمندسازی و آموزش جامعه مردان روستایی و عشایر از دغدغه‌های مهم این زنان است.

آیا عدم شناخت کافی یا تضاد مطالبات زنان مدرن باعث شده جنبش فمینیستی زنان روستایی را نادیده بگیرد؟

تضادی وجود ندارد، زن سنتی و مدرن هر کدام در الگوی خود می تواند به شکلی برای دیگری کاربرد و مفهوم داشته باشد. مثلأ استقلال اقتصادی در هر شکلی که باشد، یک مفهوم واحد است و یا زن کارگر از زنان کارگر مزارع تا زنان شاغل در کارخانه‌های حاشیه شهرها را شامل می شود. بخشی از این نادیده گرفتن هدفمند و تحت تأثیر مرکزگرایی قدرت است که چند بخش و قطب را به عنوان مرکز اثر در ایران تعریف کرده اند و بقیه شهرها و روستاهایی که فاصله جغرافیایی و فرهنگی یا تفاوت قومیتی و زبانی و یا مذهبی دارند را در بدنه اجتماعی موثر به شمار نیاورده اند. این اشتباه بزرگی است و باعث شده بدنه جنبش‌های اجتماعی -از جمله جنبش زنان- آسیب ببیند و تکه تکه شود. فاصله جغرافیایی و پراکندگی به این نادیده گرفته شدن کمک کرد. در جریان کمپین یک میلیون امضاء جلسات ماهیانه‌ای برگزار می شد که در آن نمایندگانی از شهرهای مختلف فعالیت‌های زنان حوزه خود را گزارش می کردند که در پی بسته شدن آن فضا تعدادی از ایران خارج شدند، تعدادی به بدنه دولت و ارگانها جذب شدند و تعدادی هم با محدودیت و حبس‌ طولانی مدت مواجه شدند. این پراکندگی تأثیر منفی داشت.

آیا می توان گفت که زنان روستایی در پوشش و سبک زندگی مذهبی‌ترند و به نوعی ساختار حاکم را تقویت می کنند که و این با خواسته‌های مدرن زن طبقه متوسط شهری تضاد دارد؟

بله ممکن است در جامعه روستایی بخش مذهبی وسیع تر و تندتر باشد. برای ایجاد همدلی میان زنان شهر و روستا هیچ تلاشی صورت نگرفته است. البته امروز جامعه روستایی را هم نمی توان یکدست دید. بسیاری از جوانان روستایی سفرهای طولانی مدت دارند و در دانشگاههای شهر درس خوانده اند و مثلأ در حوزه محیط زیست بسیار فعالند. خیلی از نسل جوانشان فعالند. روستایی‌ها صرفأ دسته‌ای آدم متعصب مذهبی نیستند که خواسته‌ای نداشته باشند و مطیع دولت باشند. البته تفاوت فرهنگی و جغرافیایی به تفاوت مطالبات دامن می زند، اما میان مطالبات زنان شهر و روستا تضادی وجود ندارد.

تجربه زن روستایی ایتالیا تا چه اندازه برای همتای ایرانی‌اش قابل الگوسازی است؟

مثالهای دقیق‌تر برای بخش روستایی ایران در کشورهای آفریقایی تجربه شده. سازمان ملل متحد با همکاری سازمان جهانی غذا و دارو (FAO) برنامه‌های توسعه روستایی را در کشورهای آفریقای جنوبی و مرکزی مثل تانزانیا و رواندا پیاده می کنند.

یعنی باید الگوی زنان ایران زنان آفریقا باشد؟

این موضوع نسبی است و به جغرافیا و امکانات سرزمینی بستگی دارد.

به هر حال سلسله مراتب و روند تکاملی وجود دارد که مثلأ زن اروپایی دوره‌های مختلفی را پشت سر گذاشته تا به تمدن امروز رسیده، زن در فرهنگ ایرانی هم از موقعیت ویژه‌ای برخوردار بوده. با چه معیاری زن آفریقایی می تواند الگوی زن ایرانی باشد؟

بخش روستایی کشورهای اروپایی با بخش روستایی ایران قابل مقایسه نیست. بافت روستایی در اروپا هویت دارد. مثلأ ممکن است درآمد روستایی در ایتالیا از درآمد شهرهای این کشور بیشتر باشد. صنعت توریسم و همچنین کشاورزی ایتالیا بسیار غنی و پیشرفته و حاصل سالها تلاش و برنامه ریزی و سرمایه گذاری است. با این وجود زنی که در روستای شمالی کنار کوه آلپ زندگی می کند با زن روستای جنوبی جزایر سیسیل فرهنگ و شرایط متفاوتی دارد. توریسم و اکوتوریسم باعث شده جامعه روستایی اروپا قدرت بیشتری داشته باشد و به عنوان کسی که تأمین کننده امنیت غذایی است و مدیریت منابع آبی را می شناسد، موقعیت خود را تثبیت کند. برنامه عمران ملل متحد (UNDP) اعلام کرده که برای نگهداری از منابع طبیعی زمین ناگزیریم بر روی فقرزدایی در جوامع بومی روستایی سرمایه گذاری کنیم. آمارهای بین المللی نشان می دهد روستاییان جزء ده درصد فقیرترین مردم جهان هستند و اقتصاد ضعیفی دارند. جامعه روستاییان آفریقا از این جهت به روستاییان ایران نزدیک است که جغرافیای مشابه و اغلب حکومت های غیردمکراتیک دارند و در مسائل دیگر مثل بحران آب و جنگ مشکلاتشان به یکدیگر شبیه است.

برنامه‌های سازمان ملل متحد در این کشورها تا چه اندازه موفق بوده است؟

البته نمی توان از فعالیت های سازمان ملل متحد ایده‌آل سازی کرد. به عنوان نمونه شصت درصد کارگران بخش کشاورزی در مزارع را زنان تشکیل می دهند، در حالیکه در نیمی از کشورهای جهان به دلایل فرهنگی و مذهبی و قانونی زنان نمی توانند مالک زمینهای کشاورزی باشند. سازمان ملل متحد در بعضی از کشورهای آفریقایی مثل رواندا و تانزانیا به صورت آزمایشی مالکیت بخشی از مزارع را به زنان واگذار کرد که نتایج خارق العاده‌ای به دنبال داشت. در تانزانیا سوء تغذیه کودکان سی درصد کاهش یافت. بر اساس این نتایج در رواندا مزارعی که مالکیتش بیش از پنج سال در دست زنان بوده، از نظر کشت و کار و غنای زمین شرایط بهتری دارد. پروژه دیگری به نام کمربند سبز در کشورهای آفریقایی اجرا شد که در جریان آن بر روی زنان روستایی آفریقا سرمایه گذاری صورت گرفت و این زنان موفق شدند در کمتر از ده سال بیش از پنج میلیون درخت بکارند.

گفتید در ایران میان زنان شهر و روستا همدلی ایجاد نشده، در کجای جهان این همدلی ایجاد شده و ارتقاء سبک زندگی زن روستایی پایه توسعه و پیشرفت کل زنان جامعه قرار گرفته است؟

مثال درخشان این تجربه را باید در کشورهای اروپایی دید. یکی از فاکتورهای اساسی توسعه پایدار تقویت جامعه بومی و محلی است. مثلأ از سه دهه پیش به این سو واژه دهاتی از فرهنگ لغات مورد استفاده مردم ایتالیا حذف شده و توهین محسوب می شود و به عنوان صفت به کار نمی رود. بنابراین آدمی که از روستایی با جمعیت دویست نفری می آید، مجبور نیست هویت خود را مخفی نگه دارد. برای اینکه او و ساکنان شهرها به یک اندازه به امکانات توسعه یافته دسترسی داشته اند و شکاف طبقاتی وجود ندارد یا کمرنگ است، اما در ایران با افزایش فقر و تضاد طبقاتی شکاف عمیق شکل گرفته و با مهاجرت روستاییان به حاشیه شهرها وضعیت بدتر هم شده؛ زیرا جامعه شهری این مهاجران روستایی را مقصر آسیب‌های شهر می بیند و این جمعیت بدون ریشه‌یابی دلایل مهاجرت و بی‌هویتی و بی‌سرزمینی‌شان هدف قضاوت منفی قرار می گیرند.

سازمان ملل متحد چندی پیش در روز جهانی زبان مادری اعلام کرد زبانهای محلی در معرض خطر نابودی است. از سویی زبان دریچه فرهنگ شناخته می شود؛ با وجود اینترنت و جهانی شدن چه عاملی می تواند زن روستایی را به فرهنگ بومی‌اش متصل کند؟

نمونه خوب این اتفاق در کشور ایتالیا رخ داده است. بخش تولید مواد غذایی فرآوری شده مرتبط با محصولات کشاورزی منطقه، صنایع دستی، اکو توریسم، کشتزارهای خانوادگی و کارگاههای تولید شراب خانوادگی؛ همه اینها به زنان روستایی هویت بخشیده و این فرهنگ نسل به نسل جلو می رود. البته که به شدت و قدرت دوران پیشا‌اینترنت و قبل از جهانی‌سازی نیست، اما همچنان این مسیر جریان دارد و از نظر اقتصاد خانواده هم توجیه و معنی دارد.

آیا گره زدن اقتصاد با فرهنگ بومی نیازمند یاری دولت‌هاست؟

بله. ابتدا باید دولت زیرساختها را فراهم کند، اما ادامه مسیر بر عهده خانواده‌ها و جامعه روستایی است. به عنوان نمونه روستای گلپوران در سیستان و بلوچستان و در نزدیکی شهر زابل قرار دارد که در آن از قدیم و از زمان شهر سوخته سفالگری رایج بوده. حالا زنان منطقه روی سفالها و کاشی و سرامیک نقاشی می کشند و نمایشگاه هم برگزار می کنند و یا بوم گردی به راه انداخته اند و با فرهنگ خانه‌ها و کپرهای بلوچی که در بیابان بوده این سفالها را می فروشند. زنانی که در آنجا ریشه خانوادگی دارند با این کارها اقتصاد روستا را می چرخانند. البته در همه روستاها این کارها عملی نیست، زیرا ابتدا دولت باید زیرساختها از جمله سرمایه و آموزش و امکانات را فراهم کند و در اینصورت جامعه روستایی ایران شکوفا خواهد شد.

منبع: یورو نیوز

یکی از عواقب رشد اقتصاد جهانی و ترویج الگو‌های توسعه اروپا محور تخریب مدام پرشتاب‌تر اکوسیستم جهان بوده است. اکنون که تکنولوژی زیان‌بار راه را برای تخریب محیط‌زیست و استفاده بیش از حد از زمین را هموار کرده است، تنها راه فرار از این چرخه مداوم تخریبی برقراری مجدد رابطۀ زنان با محیط‌زیست است. [۱]

در شمال ایران که اکثر کارهای کشاورزی و باغداری که رابطۀ مستقیم با زمین و محیط‌زیست دارند بر عهدۀ زنان است با آموزش و آگاه‌سازی آنان می‌توان از نیروی مؤثرشان در حفاظت و نگهداری محیط‌زیست بهره برد. 

فشتکه، روستایی است از توابع بخش خمام شهرستان رشت در استان گیلان. این روستا در دهستان چاپارخانه قرار دارد. براساس سرشماری مرکز آمار جمعیت آن ۱۸۲۴ نفر (۵۵۰ خانوار) بوده است. مردم این روستا کشاورز بوده و محصول اصلی کشاورزی این روستا برنج است. عده‌ای از اهالی این روستا در تعاونی‌های ماهیگیری دریای خزر هم فعالیت دارند؛ البته به دلیل گسترش فعالیت منطقه آزاد تعدادی از این تعاونی‌ها با گرفتن خسارت تعطیل شده‌اند. از صنایع‌دستی مهم این روستا که بسیاری از زنان مخصوصاً در پاییز و زمستان به آن مشغولند بافت کلاه و زنبیل و حصیر است که ماده اولیهٔ آن هم (نوعی گیاه درزبان محلی به نام لی) در جنگلی کوچک درحاشیه همین روستا می روید. روستای فشتکه به عنوان روستای ملی حصیر در سطح کشور معرفی شده است. اما این روستای کوچک با تلاش مسئول خانهٔ بهداشت و همکاری زنان روستا موفق به تولید کمپوست از زباله های تر خانگی نیز شده است. برای آگاهی بیشتر ازچگونگی مراحل روند تولید کمپوست از اطلاع رسانی به اهالی وآموزش و همکاری آنان و نتیجهٔ کار راهی فشتکه شدیم تا با بهورزفعال این روستا خانم لیلا گلزار گفت‌وگویی داشته باشیم. در مسیر برچسب‌های سبز رنگی که به در منازل روستا چسبانده شده بود و هم‌چنین سطل‌های زباله آبی بزرگی که در نقاط مختلف کار گذاشته شده بودند توجهمان را جلب کرد.

با کلیلک روی ادامۀ مطلب، متن کامل این گفت‌وگو را بخوانید 

شمارۀ ۲۴ ماهنامۀ گیلان اؤجٰا، اسفند ۱۳۹۷ «ویژۀ روز جهانی زن» منتشر شد.

همۀ مطالب این شماره به مناسبت روز جهانی زن، در سرویس زنان اؤجٰا تألیف و تدوین شده است.

سرمقاله با عنوان: «هشت مارس، روز جهانی زن» با بیان تاریخچۀ ۸ مارس، به دلیل نام‌گذاری این روز و تاریخچۀ آن در دنیا و کشورمان می‌پردازد. در این یادداشت آمده که نخستین بزرگداشت‌های روز جهانی زن در ایران، در آغاز قرن حاضر، در گیلان و به همت زنان پیشروی این استان برگزار شده بود.

«تجربۀ موفق زنان روستایی در تولید کمپوست از زبالۀ تر» عنوان گفت‌وگویی است که نویسندۀ همین وبلاگ، در بخش زنان و محیط زیست، با مسئول خانۀ بهداشت روستای فشتکه انجام داده است.

در ادامه مقالۀ «تنگنای اُتیسم و جامعه‌ای که تاب آنرا ندارد» به تأثیر اُتیسم بر زندگی زنان و مادران درگیر با فرزندانی که دچار این بیماری هستند و تبعات اجتماعی آن، می‌پردازد.

در بخش ورزش زنان نیز یادداشتی با عنوان «کوهنوردان زن و جدال با تفکر و سنت و قوانین» آمده که ضمن بیان تاریخچۀ حضور زنان در این ورزش و اهمیت آن، به نقش زنان کوهنورد کشورمان، تأثیر کوهنوردی بر زنان و مشکلات پیش پای آنها اشاره می‌کند.

«زنان کارگر و حوادث کار» عنوان یادداشت دیگری‌ست که به بهانۀ قطع دست زن کارگری در کارخانۀ چای در املش، به ضرورت رعایت ایمنی و حقوق کارگران زن پرداخته است.

در ادامهٔ بررسی وضعیت زنان کارگر در کارخانهٔ چای، مطلبی پیرامون تجربۀ شخصی زنی کارگر از وضعیت کار خویش و دیگر زنان استان طی دو دهۀ گذشته با عنوان «امنیت شغلی و ایمنی در محل کار، از گذشته تا امروز» آمده است. همچنین در ادامه می‌توانید یادداشتی دربارۀ زنان چایکار در هندوستان نیز بخوانید.

«تحکم و تهدید مطالبات به حق و قانونی معلمان نشانۀ چیست؟» عنوان یادداشتی از تجربۀ یکی از معلمان زنی است که در تحصن صنفی ۱۲ اسفند ماه در گیلان شرکت داشته است.

مقالۀ «کودک همسری» هم از دیگر مطالب این ویژه‌نامه است که به بررسی تاریخچه و آسیب‌های این پدیده بر جسم و روان زنان و کودکان پرداخته است.

پایان بخش مطالب این شماره را مجموعۀ چند عکس دیدنی از کار و تلاش زنان گیلان تشکیل می‌دهد. 

شمارۀ ۲۴ ماهنامۀ گیلان اؤجٰا، اسفند ۱۳۹۷، ویژۀ روز جهانی زن، در ۱۶ صفحه، به قیمت ۳۰۰۰ تومان، در دسترس علاقه‌مندان است.

ایراندوست و یارانش با چنگ و دندان تیم را نگه می دارند؛ کاش اهالی ورزش کمی به فکرشان باشند.

پست سرمربی ملوان در اینستاگرامش:

دوستان و همراهان تیم بانوان ملوان ؛

اگر کسى مایل به حمایت و بحث اسپانسرینگ تیم بانوان هست لطفا با سرپرست تیم هماهنگ کنید 

تیم ما براى پیش پرداخت اولیه قراردادها همچنین اسکان و تغذیه 

نیاز به حمایت جدى  دارد 

تا امروز سه بازیکن  اصلى تیم جدا شدند و اگر تا پنجشنبه ١٦ اسفند که پایان وقت نقل و انتقالات نیم فصل هست درصدى از قراردادها که طلب بازیکنانیست که قراردادهاى سالهاى گذشته خود را بخاطر عشق به ملوان بخشیدند! پرداخت نشود دچار بحران بدى خواهیم شد !!!! که حتى اگر من هم برگردم و بازى کنم شرایط سختى پیش روى ما قرار میگیرد.از نظر بازیکن....

پ ن:

با همه اینها اگر اسپانسر هم پیدا نشه و تعداد کمى از بازیکنان بمونن ما ادامه میدیم همانطور که از شروع با سختى هاى زیادى کار کردیم به عشق هوادارامون و تیم بزرگ ملوان

دوستان در ضمن ما مشکل لباس نداریم.

منبع: کانال تلگرام اخبار فوتبال و فوتسال زنان

صبح زود از خواب بیدار شدم. کتری را روی گاز گذاشتم تا چای درست کنم. به اتاق پسرم رفتم و وسایل مدرسه‌اش را آماده کردم. آب که جوشید چای را دم کردم و صبحانه را حاضر کردم همسر و پسرم را بیدار کردم. بعد ازراهی کردن آنها به سراغ آشپزخانه رفتم. ظرفهای کثیف را شستم. یادم افتاد قرار بود قیمه بپزم اما لپه نداشتم در ضمن پسرم قیمه را با سالاد دوست دارد پس لباس پوشیدم و برای خرید لپه و خیار و گوجه  وسبزی خوردن از خانه بیرون رفتم. سوز سردی می‌آمد. برگشتم و برنج و لپه را خیس کردم. پیاز خرد کردم و‌گوشت را که حالا خیلی کمتر از قبل می‌توانیم بخریم، تفت دادم و با لپه و کمی رب گذاشتم تا بپزد. سبزی خوردن را پاک کردم و خیساندم. لباسها را داخل لباسشویی ریختم. خانه به هم ریخته بود. بعد از مرتب کردن خانه و تخت‌خواب ‌ها، همه جا را جارو زدم. کف خانه سرامیک است و مجبورم  حتما با تی آن را تمیز کنم. به آشپز خانه برگشتم آب برنج را گذاشتم تا بجوشد در این فاصله قبض گاز و آب را اینترنتی پرداخت کردم. آب که جوشید برنج را داخلش ریختم بعد آبکش کردن و دم کردم. برای خورش سیب زمینی را خیلی ریز خلال کردم و سرخ کردم. لباسها را از ماشین در آوردم و پهن کردم. کتری را گذاشتم تا بجوشد. سبزی خوردن را شستم و خیار و گوجه  و پیاز را خرد کردم و سالاد درست کردم. کتری که جوشید چای را دم کردم. ظرفهای ناهار را آماده کردم .پسرم و همسرم از راه رسیدند. ناهار را آماده کردم. بعد از خوردن ناهار ظرفها را به آشپزخانه بردم و شستم. چای ریختم. میوه آوردم و پوست کندم. پسرم عصر باشگاه داشت. لباسهایش را آماده کردم. خیلی خسته بودم خواستم کمی استراحت کنم که تلفن زنگ خورد. مادرم بود که از من خواست برایش خرید کنم و ببرم. بعد از راهی کردن پسرم لباس پوشیدم و برای مادرم خرید کردم. وبه خانه‌اش بردم. اصرار کرد بمانم اما نمی‌شد بمانم. پسرم به خانه برمی‌گشت. با مادرم خداحافظی کردم. به خانه که برگشتم تنم درد می‌کرد. انگار سرما خورده بودم. برای خودم سوپ و برای بقیه کوکو سبزی درست کردم. پسرم که از باشگاه برگشت از من خواست در انجام تکالیف کمکش کنم.  شام را که خوردیم بعد از خوردن چای خواستم کمی استراحت کنم که یکی از  همکاران همسرم با خانواده سر زده به خانۀ ما آمدند. از آنها پذیرایی کردم وقتی که رفتند ساعت ۱۲ شب بود. بعد ازمرتب کردن آشپزخانه وقتی به رختخواب رفتم خر و پف همسرم بلند بود. به آرامی زیر پتو خزیدم ولی تا صبح تب و لرز داشتم. وقتی ساعت گوشی زنگ خورد نای بیدار شدن نداشتم. ولی مجبور بودم .کلی کار نکرده داشتم. با خودم فکر می‌کردم کاش می‌شد امروز را مرخصی بگیرم. ولی از کی؟! کاش پسر و همسرم کمی مرا درک می‌کردند و به من در انجام وظایف هر روزه خانگی کمک می‌کردند. اما انگار که کار خانگی ۲۴ ساعته بدون مرخصی و تکراری وظیفۀ من است. کاری که همیشه بر دوش زنان بوده و بسیاری از مردان انجام آن را آسان می‌دانند و همکاری و مشارکت با زنان را دون شأن خود می‌پندارند.