بهمن ماه بۊ ؤ هوا خئلی سرد. تلویزیؤن «این پیروزی خجسته باد»ˇ آهنگأ پخش کۊدی. مره ببرده می کۊچیکی رۊزان.
اۊ زمان أمان تهران زندگی کۊدیم. ایته دبستانی طفل بۊم. مره یاده کی شبان می پئر ؤ مارˇ همره شۊییم پؤشتˇ بام ؤ الله اکبر گۊفتیم. می مار اجازه نده کی تظاهرات بیشیم ولی اۊنˇ جا زخمیانˇ وأسی باند ؤ دوا گۊلی ؤ پنبه ؤ ملافه جمع کۊدیم. همه مهربان بۊبؤسته-بید ؤ همدیگرأ یاور دأیید. شۊر ؤ شؤقˇ خاصی مردۊم مئن دبۊ. رۊزان تیر ؤ تیر فۊداشتنˇ صدا به گۊش آمۊیی ؤ هر جوانی کی صبح محله جا بیرۊن شۊیی اۊمید ناشته شب ساق ؤ سلامت خۊ خانهیأ واگرده. فقط ای دفعه می عمهدؤخترˇ أمرأ کی چن سالی می جا پیلهتر بۊ بۊشؤییم تظاهرات. تا هسأ أن همه آدم ای جیگا نیده-بۊم. مرد ؤ زن ؤ پیر ؤ جوان. همه خۊشانˇ مۊشتأ گره کۊده أمرأ هأرأی کۊدید «مرگ بر شاه».
زأکی عالمˇ مئن مره زیاد حالی نبۊ کی چی اتفاقی کره-دکفه. همه اۊمید داشتیم کی اؤضاع عوضأبه ؤ همه چی بهترأبه.
می دؤختر مره دۊخاد: «مامان فردا برای دههٔ فجر تو مدرسهمون جشنه. تو هم باید بیای». بۊگؤفتم: «باشه عزیزم. میام».
فردا صبح ویرشتم ؤ خانهٰ رج ؤ راه کۊدنˇ پسی بۊشؤم مدرسه. جشنˇ مئن ایته أمی قدیمˇ معلمانه بیدئم که اۊنˇ دؤختر می مره همکلاس بۊ. اول أنه نشناختم آخه اۊ وقتان حجاب ناشتی ولی الان مقنعه بزئه-بۊ ؤ چادرم دۊکۊده-بۊ. مره یاد دکفت کی أنˇ دؤختر مره تعریف بۊکۊده-بۊ کی أنˇ مآر ایته جه اۊشانی بۊ کی تظاهرات اسفند ۵۸ مئن شرکت بۊکۊده-بۊ. ولی انگار فایدهیی ناشته ؤ أشانˇ اعتراضه توجهی نۊبؤسته-بۊ. بۊشؤم جۊلؤ احوالپۊرسی بۊکۊدم. می رفیقˇ حالˇ جا سؤال بۊکۊدم بۊگؤفته کی خۊ مرد ؤ زاکانˇ أمره کانادا مؤقیم بۊبؤسته دره. خۊ کیفˇ مئن ایتا قدیمی عکس مره نشان بده. عکسی بۊ کی خانم معلم، کلاسˇ سر أمی مره بیگیفته-بۊ. مره یاده کی من ؤ می دسخاخۊر أمی رۊسریأ اۊسادیم ؤ بیحجاب عکس بیگیفتیم. چی دؤرانی بۊ. زمان چقد زۊد دواره. جشنˇ تمامأبؤنˇ پسی، خانم معلمˇ مره خۊداحافظی بۊکۊدم ؤ راهˇ مئن اۊ رۊزان ؤ شبانه فکر بۊکۊدم کی ایران پۊشتˇ سر بنأ.
پ.ن:
این یادداشت برای نخستین بار در شمارۀ ۹ و۱۰ ماهنامۀ گیلانˇاؤجا منتشر شده.
برای اطلاع از چگونگی خواندن و نوشتن با رسمالخط گیلکی اینجا را ببینید.
برگردان فارسی این یادداشت در ادامه مطلب 👇 آمده است.
ماه بهمن بود و هوا خیلی سرد بود. تلویزیون آهنگ «این پیروزی خجسته باد» رو پخش می کرد که من رو به روزهای بچگی برد.
اون روزها ما تهران زندگی می کردیم و من یه بچه دبستانی بودم. یادم میآد که شبها همراه پدر و مادرم میرفتیم پشت بوم و الله اکبر میگفتیم. مادرم اجازه نمیداد ما به تظاهرات بریم ولی بجای اون برای زخمی ها باند و دواگلی و ملافه جمع میکردیم. همه مهربان شده بودندو به همدیگه کمک می کردند و شور و شوق خاصی بین مردم بود. روزها صدای تیراندازی به گوش میرسید و هر جوونی که از محله بیرون می رفت امید نداشت که شب صحیح و سالم به خونه برگرده. فقط یکبار با دختر عمه ام که چند سالی از من بزرگتر بود رفتیم تظاهرات. تا اون موقع اون همه آدم رو یکجا ندیده بودم، مرد و زن و پیر وجوان با مشتهای گره کرده فریاد میزدند ««مرگ بر شاه». تو عالم بچگی نمی فهمیدم چه اتفاقی داره میافته. همه امیدوار بودیم اوضاع عوض بشه و همه چی بهتر بشه.
دخترم صدا زد: «مامان فردا برای دهه فجر تو مدرسهمون جشنه تو هم باید بیای». بهش گفتم: «باشه عزیزم ،میام».
فردا صبح بلند شدم و بعد از مرتب کردن خانه به مدرسه رفتم. تو جشن، یکی از معلمهای قدیمم رو دیدم که دخترش با من همکلاس بود.اول نشناختمش چون قبلا حجاب نداشت ولی الان مقنعه زده بود و چادر هم سر کرده بود.یادم اومد که دخترش برام تعریف کرده بود که مادرش جزو کسانی بود که تو تظاهرات اسفند ۵۸ شرکت کرده بود. ولی انگار فایده ای نداشت و به اعتراضشون توجهی نشد. جلو رفتم و باهاش احوالپرسی کردم و از حال دوستم پرسیدم گفت که همراه شوهر و بچه هاش مقیم کانادا شدند. از تو کیفش یه عکس قدیمی بهم نشون داد، عکسی بود که خانم معلم سر کلاس با ما گرفته بود. یادمه که من و دوست صمیمیم روسریهامون رو برداشتیم و بیحجاب عکس گرفتیم. چه دورانی بود. زمان چقدر زود میگذره. بعد از تمام شدن جشن با خانم معلم خداحافظی کردم و توی راه به روزها و شبهایی فکر می کردم که ایران پشت سر گذاشته.