نصفˇ شب بۊ که أمی بۊجؤری طبقه همسایه جیغˇ أمرأ خابˇ جا دپرکسم. دۊبارده شۊرۊع بۊبؤسته-بۊ. همسایه ایجگره صدا جا بفأمستم که باز خۊ مردˇ جا کره کۊتک خؤره.
چن سالی بۊ که ازدواج بۊکۊده-بید ؤ دؤخترˇ ره زای نۊبؤستی. أنˇ مردای‌م به هر بهانه‌یی أنه کۊتک زئی. می چادره اۊسادم ؤ خاستم بشم که مردای مره بۊگؤفته: کؤیه کره شی خانم؟ دعوایˇ زن ؤ شؤهریه؛ ربطی به امان نأره.
بۊگؤفتم أگه مردای ناغافل بزئه دؤختره‌یه بۊکۊشته تی وجدان قبۊل کۊنه؟ تانی بیگی من اؤیه ایسه-بۊم ولی هیچ کاری نۊکۊدم؟ اصلاً فرض بۊکۊن خۊدمانˇ دؤختر ه که کره کۊتک خؤره؛ تۊ تانی بیتفاوت بئسی؟ دره بازأکۊدم ؤ بۊشؤم بۊجؤر. در بزئم . چن بار در زئنˇ پسی، دؤختره دره بازأکۊد. أنˇ سر مچه کبۊد بۊبؤسته-بۊ. خۊ دیمأ چادر بیگیفته-بۊ. أنه بۊگؤفتم: عزیز جان می زای تب بۊکۊده ؤ قؤرصˇ تب‌بؤر نأرم. تو داری مره فدی؟خۊ سرأ تکان بده ؤ بۊشؤ کی مره باوره.
ناقلن أ بهانه همره أنˇ مردایأ بفهمانیم که أمان متوجه ایسیم که کره چی بلایی خۊ زنˇ سر اوردن-دره. قؤرصأ بیگیفتم ؤ بامؤم بیجیر. ولی مره خاب نیگیفته. أمی قدیمˇ همساده یاد دکفتم. ایتا دؤختر داشتی کی خۊشگلی ؤ نجابتˇجا هیچی کم ناشتی. سن ؤ سالی‌م ناشتی. هزار اۊمید ؤ آرزۊ مرأ مردˇ ره بۊبؤسته-بۊ. أنˇ مرد شک ؤ بددیلیˇ بیجا وأسی أنقدر أنه آزار بده ؤ کۊتک بزئه کی دؤخترˇ بدبخت خؤره خانه مئن آتش بزئه ؤ ایتا طفلˇ معصۊمم خۊدشˇ جا بنأ. بأزۊن أنˇ مرد پشیمان بۊبؤسته-بۊ ولی چی فایده؟ اۊ جوانˇ کؤر خۊ جانأ ببرده گلˇ جیر. به هزار بدبختی می چۊمانأ دوستم ؤ بۊخؤفتم.
فردا صۊب، وقتی کره خرید شۊییم راه‌پله مئن أمی بۊجؤری همسایهٰ بیدئم. سلام ؤ علیکˇ پسی أنه بۊگؤفتم: دؤختر جان. چره ساکت ایسی ؤ تی مردˇ جا شکایت نۊکۊنی؟ اۊن حق ناره هر چی وأسی تره کۊتک بزنه.
بۊگؤفته: کؤیه بشم؟ کلانتری؟ کلانتری که دۊزدان ؤ مجرمانˇ جایه. اصلاً دانی از هر چی مردای می حال بهم خؤره. کلانتری مئن زن نئسه کی راحت ببم ؤ می حرف ؤ شکایته مطرح بۊکۊنم.
راس گۊفتی. حق داشتی. بۊگؤفتم خا چره تی خانواده جا کۊمک نیگیری؟ بۊگؤفته أشان مره گیدی لباس سفیدˇ مرأ بۊشؤیی مردˇ خانه کفنˇ مرأ واگردی. وا تحمل بۊکۊنی؛ چۊن زای‌دارم نیبی.
بۊگؤفتم پس بۊشۊ مۊشاورˇ ورجه. خۊ سره تکان بده ؤ بۊشؤ. منم بۊشؤم خرید. سبزی‌فۊرۊشی مئن ایتا می قدیمی همکلاسانأ بیدئم. حال ؤ احوال بۊکۊدیم. تازه طلاق بیگیفته-بۊ. ایتا هش ساله دؤختردأشتی با ایتا سه ساله پسر کی هفته‌یی یک رۊز چن ساعتی تانستی اشانه بیدینه. می دیل أنˇ ره بۊسؤخته. مره یاده کی عاشقˇ طراحی بۊ ؤ وقتی دانشگاه شهرˇ دیگه قبۊل بۊبؤسته-بۊ أنˇ پئر ونأشتی که بشه شهرˇ دیگه ؤ بۊگؤفته-بۊ چۊن دؤختره نتانه شهرˇ دیگه تنها زندگی بۊکۊنه. هر چی می دۊست گریه ؤ زاری بۊکۊده اثر ناشتی ؤ هۊ سال أنأ عرۊس بۊکۊدید. اۊنم چه عروسی! أنˇ مرد، هیچ اذیت ؤ آزاریأ فۊرۊگۊذار نۊکۊدی ؤ اصلاً اۊنه بحساب ناوردی. می دۊست تحمل بۊکۊد ؤ دم نزئه تا أنˇ طاقت طاق بۊبؤسته طلاق بیگیفت. مره بۊگؤفت با أن کی خئلی أنˇ ره سخته زاکانˇ دۊریه تحمل کۊدن ولی الان
خاستی که ادامهٔ تحصیل بده ؤ خۊ پا سر بئسه. أنˇ ره آرزۊیˇ مؤفقیت بۊکۊدم ؤ خرید بۊکۊدم ؤ واگردستم بخانه.
برای اطلاع از چگونگی خواندن و نوشتن با رسم‌الخط گیلکی اینجا را ببینید.
برگردان فارسی این یادداشت در ادامه مطلب 👇 آمده است.
نیمه‌های شب بود که با صدای جیغ همسایۀ طبقه بالایی از خواب پریدم. دوباره شروع شده بود. از صدای جیغ بلند همسایه متوجه شدم که دوباره از شوهرش کتک میخوره.
چند سالی بود که ازدواج کرده بودند و دختره بچه‌دار نمیشد. شوهرش هم به هر بهانه‌ای کتکش میزد. چادرم رو برداشتم و خواستم برم که شوهرم گفت:خانم کجا داری میری؟ دعوای زن و شوهریه و ربطی به ما نداره. گفتم اگه شوهرش دختره رو بکشه وجدانت قبول میکنه؟ میتونی بگی من اونجا بودم و کاری نکردم؟ اصلاً فکر کن که دخترمون داره کتک میخوره، میتونی بی تفاوت بمونی؟
در رو باز کردم و رفتم بالا و در زدم. بعد از چند بار در زدن،دختره در رو باز کرد. صورتش کبود شده بود و روشو با چادر گرفته بود. بهش گفتم عزیزم بچه‌ام تب کرده و قرص تب بر ندارم، تو داری بهم بدی؟ سرش رو تکون داد و رفت که برام بیاره. حداقل به این بهونه به شوهرش فهموندم که ما متوجه هستیم که داره چه بلایی سر زنش میاره. قرص رو گرفتم. و اومدم پایین. ولی خوابم نمیبرد.
یاد همسایه قدیمیمون افتادم. یه دختر داشت که از نجابت و خوشگلی کم نداشت و کم سن و سال بود که با هزار امید و آرزو ازدواج کرد. ولی شوهرش بخاطر شک و بدبینی بی دلیل آنقدر آزارش داد و کتکش زد که دختر بیچاره خودشو آتیش زد و یه طفل معصوم رو از خودش یادگاری گذاشت. بعد از اون ماجرا شوهرش پشیمون شد ولی فایده‌ای نداشت و اون دختر جوان زیر خاک رفته بود...
با هزار بدبختی چشمامو بستم و خوابیدم.
فردا صبح که می‌خواستم برم خرید، تو راه پله خانم همسایه بالاییمون رو دیدم بعد از سلام و احوال‌پرسی بهش گفتم: دختر چرا ساکتی و از شوهرت شکایت نمیکنی؟ اون حق نداره بخاطر هر چیزی کتکت بزنه.
بهم گفت: کجا برم؟ کلانتری؟ کلانتری که جای دزد و مجرمه. اصلاً میدونی از هر چی مرده حالم بهم میخوره. تو کلانتری که زن نیست تا راحت باشم و حرف و شکایتم رو مطرح کنم. راست میگفت، حق داشت. بهش گفتم: چرا از خانواده‌ات کمک نمیگیری؟ گفت:اونا بهم گفتن با لباس سفید رفتی خونۀ شوهر، با کفن بر میگردی. باید تحمل کنی چون بچه‌دار هم نمیشی.
گفتم: پس برو پیش مشاور،سرش رو تکون داد و رفت. منم رفتم خرید. تو سبزی فروشی یکی ازهمکلاسی‌های قدیمی رو دیدم. حال و احوال کردیم. تازه طلاق گرفته بود و یه دختر هشت ساله و یه پسر سه ساله داشت که هفته‌ای یک روز اونم چند ساعت میتونست اونا رو ببینه. دلم براش سوخت. یادم اومد که عاشق طراحی بود و وقتی دانشگاه شهر دیگه‌ای قبول شد پدرش اجازه نداد که بره و گفته بود چون دختره نمیتونه تو شهر دیگه‌ای تنها زندگی کنه. هر چی دوستم گریه و زاری کرد فایده‌ای نداشت و همون سال شوهرش دادن. اونم چه شوهری که همه جوره اذیتش کرد و اصلاً حسابش نمیکرد. دوستم هم تحمل کرد تا این که صبرش تموم شد و طلاق گرفت.
بهم گفت با این که تحمل دوری از بچه ها براش خیلی سخته ولی میخواد ادامه تحصیل بده و روی پای خودش وایسته. براش آرزوی موفقیت کردم و به خونه برگشتم.